Xin chào Quý bạn đọc, cảm ơn bạn đã quan tâm đến website của Asklaw.com.vn. Công ty Luật TNHH Asklaw sẽ thông tin tới bạn về ” Điều kiện hưởng thừa kế là sổ tiết kiệm của người đã mất ” như sau:
Sổ tiết kiệm là một di sản thừa kế rất thường gặp, trong trường hợp người thân mất đột ngột không để lại di chúc, làm thế nào để thừa kế, rút tiền từ tài khoản ngân hàng của người đã mất là câu hỏi không phải ai cũng biết.
I.Cơ sở pháp lý.
Thông tư 48/2018/TT-NHNN quy định về tiền gửi tiết kiệm giữa tổ chức tín dụng và người gửi tiền.
Bộ luật dân sự 2015 số 91/2015/QH13
II.Nội dung.
Khoản 1 Điều 7 Thông tư 48/2018/TT-NHNN nêu rõ:
Thẻ tiết kiệm hoặc sổ tiết kiệm (sau đây gọi chung là Thẻ tiết kiệm) là chứng chỉ xác nhận quyền sở hữu tiền gửi tiết kiệm của người gửi tiền tại tổ chức tín dụng, được áp dụng đối với trường hợp nhận tiền gửi tiết kiệm tại địa điểm giao dịch hợp pháp thuộc mạng lưới hoạt động của tổ chức tín dụng.
Hiểu đơn giản, sổ tiết kiệm là giấy tờ ghi nhận việc gửi tiền tiết kiệm của một cá nhân tại ngân hàng với thoả thuận về lãi suất, số tiền gửi, kì hạn gửi…
1. Người có sổ tiết kiệm để lại di chúc.
Đây có lẽ là trường hợp dễ dàng và thuận tiện nhất với người thừa kế bởi khi người chết để lại di chúc, người thừa kế sẽ biết chính xác thông tin về sổ tiết kiệm cũng như các di sản thừa kế khác (nhà, đất, xe ô tô…) của người chết.
Trong trường hợp có di chúc, pháp luật cũng ưu tiên chia thừa kế theo di chúc bởi theo Điều 626 Bộ luật Dân sự, người lập di chúc có quyền chỉ định người thừa kế cũng như truất quyền hưởng di sản của người thừa kế, phân định phần di sản cho từng người thừa kế…
Như vậy, nếu người chết để lại di chúc và trong di chúc có phân chia di sản thừa kế là sổ tiết kiệm thì những người thừa kế thực hiện phân chia di sản thừa kế theo di chúc và hưởng phần di sản trong sổ tiết kiệm thuộc về mình sau khi đã thanh toán các nghĩa vụ của người để lại di chúc (nếu có).
- Chủ sở hữu tiền gửi tiết kiệm chết, tiền tiết kiệm có mất?
-Người chết có sổ tiết kiệm nhưng không để lại di chúc, những người thừa kế sẽ gặp khá nhiều khó khăn trong việc xác định di sản thừa kế bởi không chắc chắn biết về di sản là sổ tiết kiệm hoặc các tài sản khác.
-Trong trường hợp người có sổ tiết kiệm gửi Ngân hàng nhưng đột ngột qua đời và người thân không biết đến sổ tiết kiệm đó thì số tiền này cũng sẽ không đương nhiên bị mất. Trong trường hợp này các đồng thừa kế của người chết có thể trực tiếp đến các Ngân hàng nhờ xác minh xem người đó có mở sổ tiết kiệm tại các Ngân hàng đó không. Việc xác minh thực hiện bằng cách người được hưởng thừa kế gửi giấy chứng tử của người chết, giấy tờ tùy thân (để chứng minh quan hệ thừa kế) và kèm theo đơn yêu cầu nhờ phối hợp kiểm tra, xác minh đến từng ngân hàng nơi mà người chết có thể đã mở sổ tiết kiệm. Sau khi xác minh nếu người chết có sổ tiết kiệm gửi tại Ngân hàng thì các đồng thừa kế của người chết làm thủ khai nhận, phân chia di sản thừa kế theo quy định của pháp luật.
- Người thừa kế phải làm gì để hưởng di sản là sổ tiết kiệm?
Để hưởng di sản là sổ tiết kiệm thì theo phân tích nêu trên, người thừa kế phải thực hiện thủ tục phân chia di sản thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật. Cụ thể, thủ tục để người thừa kế nhận di sản là sổ tiết kiệm thực hiện như sau:
- Ai được hưởng thừa kế là sổ tiết kiệm?
Theo di chúc: Người được hưởng thừa kế sổ tiết kiệm là người được người để lại di chúc chỉ định trong sổ tiết kiệm. Tuy nhiên, cần lưu ý, theo khoản 1 Điều 644 Bộ luật dân sự 2015 số 91/2015/QH13 , những người sau đây vẫn được hưởng thừa kế không phụ thuộc trong di chúc có tên họ không:
– Con chưa thành niên hoặc đã thành niên mà không có khả năng lao động.
– Cha, mẹ, vợ, chồng.
Theo pháp luật: Nếu không có di chúc, di sản thừa kế sẽ được chia cho những người thuộc ba hàng thừa kế theo quy định tại khoản 1 Điều 651 Bộ luật dân sự 2015 số 91/2015/QH13 .
- Hồ sơ cần chuẩn bị
Dù có di chúc hay không có di chúc thì khi thực hiện phân chia/khai nhận di sản thừa kế, những người thừa kế đều phải chuẩn bị các giấy tờ sau đây:
– Phiếu yêu cầu công chứng.
– Di chúc (nếu có – bản chính).
– Sổ tiết kiệm (bản chính).
– Giấy chứng tử của người chết để lại sổ tiết kiệm (bản chính hoặc bản sao chứng thực hoặc bản sao).
– Giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người để lại sổ tiết kiệm và người thừa kế: Giấy khai sinh, đăng ký kết hôn…
– Giấy tờ nhân thân của người thừa kế: Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân/Hộ chiếu còn hạn, sổ hộ khẩu…
- Các bước hưởng di sản là sổ tiết kiệm
Bước 1: Phân chia di sản thừa kế
Ở bước này, người thừa kế chuẩn bị đầy đủ giấy tờ nêu trên và đến Văn phòng/Phòng công chứng để thực hiện thủ tục công chứng Văn bản thoả thuận/Văn bản khai nhận di sản thừa kế là sổ tiết kiệm.
Giấy tờ nhận được ở đây là Văn bản thoả thuận/Văn bản khai nhận di sản thừa kế là sổ tiết kiệm.
Bước 2: Cử một người đại diện theo uỷ quyền (trong trường hợp tất cả người thừa kế đều hưởng di sản) hoặc người được các đồng thừa kế khác tặng cho số tiền thuộc phần di sản của mình trong sổ tiết kiệm (thể hiện trong Văn bản thảo thuận phân chia di sản thừa kế) đến ngân hàng, xuất trình các giấy tờ để rút tiền trong sổ tiết kiệm của người chết.
Ở bước này, người thừa kế thực hiện theo hướng dẫn của từng ngân hàng.
2.Thủ tục rút tiền tiết kiệm của người đã mất mới nhất
Lưu ý: Nếu sổ tiết kiệm là tài sản chung của người chết với vợ hoặc chồng thì sẽ thực hiện phân chia/khai nhận phần di sản thuộc về sở hữu của người chết (thông thường tỷ lệ này là ½ sổ tiết kiệm và ½ số tiền lãi của sổ – nếu không có thỏa thuận khác).
Theo đó, để rút tiền tiết kiệm của người chết, cần phải thực hiện hai bước sau đây:
2.1 Chia thừa kế sổ tiết kiệm
Khi người chết để lại di chúc thì sẽ thực hiện nhận tiền theo di chúc nếu di chúc đó hợp pháp: Xác định đúng số tiền đó là tài sản chung hay tài sản riêng của người chết, về hình thức, nội dung phù hợp với quy định của pháp luật…
Đồng thời, nếu người chết không để lại di chúc thì sổ tiết kiệm sẽ được chia theo pháp luật, căn cứ vào hàng thừa kế…
Theo đó, để được chia thừa kế sổ tiết kiệm thì người thừa kế thực hiện theo thủ tục khai nhận di sản hoặc Phân chia di sản thừa kế tại Văn phòng/Phòng công chứng. Người thừa kế có thể chuẩn bị các giấy tờ, tài liệu sau:
– Phiếu yêu cầu công chứng tại trụ sở hoặc Phiếu yêu cầu công chứng ngoài trụ sở (nếu có).
– Sổ tiết kiệm.
– Di chúc (nếu có di chúc).
– Giấy tờ tùy thân: Chứng minh nhân dân; Căn cước công dân; Hộ chiếu của người lập và người nhận; Sổ hộ khẩu; Xác nhận tình trạng hôn nhân; Đăng ký kết hôn…
– Giấy chứng tử của người chết.
Sau khi nộp hồ sơ, trình bày tình huống, công chứng viên giải thích quyền, nghĩa vụ của các người thừa kế và niêm yết thông báo khai nhận/thỏa thuận phân chia thừa kế tại Ủy ban nhân dân xã/phường/thị trấn trong thời gian 15 ngày.
Sau khi nhận được phản hồi của Ủy ban nhân dân có thẩm quyền về việc không có khiếu nại, tố cáo bỏ sót người được hưởng di sản, bỏ sót di sản, di sản không thuộc quyền sở hữu, quyền sử dụng của người để lại di sản, Văn phòng/Phòng công chứng sẽ tiến hành công chứng văn bản thừa kế.
Khi đó, công chứng viên sẽ đọc dự thảo văn bản khai nhận/văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế và hướng dẫn người thừa kế ký tên, điểm chỉ vào văn bản này.
2.2 Đến ngân hàng rút tiền trong sổ tiết kiệm
Sau khi có được văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế/văn bản khai nhận di sản thừa kế, những người thừa kế mang theo sổ tiết kiệm, giấy tờ tùy thân cùng văn bản thừa kế (vừa được công chứng) đến ngân hàng nơi người chết gửi sổ tiết kiệm.
Sau khi xuất trình đầy đủ các giấy tờ, người thừa kế ký nhận số tiền do người chết để lại.
Lưu ý: Nếu sổ tiết kiệm là di sản của người chết thì các đồng thừa kế có thể cùng nhau đến ngân hàng hoặc ủy quyền cử một người thừa kế đại diện đến nhận tiền.
Nếu sổ tiết kiệm chỉ có một phần tài sản của người chết thì ngoài các giấy tờ trên, khi đến ngân hàng, người thừa kế phải mang theo chứng cứ chứng minh đây là tài sản chung của người chết với người khác. Và người sở hữu chung với người này cũng phải có mặt để cùng rút số tiền trong sổ tiết kiệm.
Đồng thời, căn cứ khoản 4 Điều 18 Thông tưu 48/2018, các thủ tục rút tiền tiết kiệm của người đã chết sẽ được ngân hàng hướng dẫn chi tiết đảm bảo việc chi trả tiền gửi tiết kiệm chính xác, an toàn tài sản cho người gửi tiền và ngân hàng.
Trên đây là quy định về thủ tục rút tiền tiết kiệm của người đã mất theo quy định mới nhất. Mọi thắc mắc vui lòng liên hệ Công ty Luật TNHH Asklaw để được hỗ trợ tốt nhất. Địa chỉ: Số 3, ngách 76/8 Duy Tân, phường Dịch Vọng Hậu, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội. Số điện thoại. 0962.976.053/024.6681.0622.