Di sản thừa kế là gì? Điều kiện của người thừa kế? Điều kiện để từ chối nhận di sản thừa kế?
Cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt khối tài sản của mình khi còn sống để lại cho người khác sau khi chết theo quy định tại Điều 609 Bộ luật Dân sự 2015. Đồng thời, mọi cá nhân đều có quyền có quyền bình đẳng trong việc lập di chúc định đoạt khối tài sản của mình và quyền hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.
Chính từ quyền hưởng di sản thừa kế trên mà pháp luật cũng quy định cho phép người hưởng thừa kế có quyền từ chối nhận di sản thừa kế.
Thứ nhất, Di sản thừa kế:
Theo quy định tại Điều 612 Bộ luật Dân sự 2015 có quy định về “Di sản” như sau: “Di sản bao gồm tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác.”
Thứ hai, Điều kiện của người thừa kế:
Người thừa kế là cá nhân phải là người còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết. Trường hợp người thừa kế theo di chúc không là cá nhân thì phải tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.
Thứ ba, Điều kiện để từ chối nhận di sản:
- Người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, trừ trường hợp việc từ chối nhằm trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác. Như vậy, những người thuộc diện được thừa kế di sản đều có quyền từ chối nhận di sản, nhưng không được từ chối nhận di sản vì mục đích “trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác”, chẳng hạn như việc nghĩa vụ bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ trả nợ,… đối với bên thứ ba mà dẫn đến việc từ chối nhận di sản thừa kế.
- Việc từ chối nhận di sản phải được lập thành văn bản và gửi đến người quản lý di sản, những người thừa kế khác, người được giao nhiệm vụ phân chia di sản để biết (Khoản 2 Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015). Ngoài ra, tại Điều 59 Luật Công chứng 2014 có quy định về việc “Công chứng văn bản từ chối nhận di sản” như sau: “Người thừa kế có thể yêu cầu công chứng văn bản từ chối nhận di sản. Khi yêu cầu công chứng văn bản từ chối nhận di sản, người yêu cầu công chứng phải xuất trình bản sao di chúc trong trường hợp thừa kế theo di chúc hoặc giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người để lại di sản và người yêu cầu công chứng theo pháp luật về thừa kế; giấy chứng tử hoặc giấy tờ khác chứng minh người để lại di sản đã chết”. Căn cứ quy định trên, ta có thể thấy việc từ chối nhận di sản bắt buộc phải thực hiện bằng văn bản, còn việc văn bản này “có thể” công chứng hoặc không, tùy thuộc vào yêu cầu của người từ chối nhận di sản.
- Việc từ chối nhận di sản phải được thể hiện trước thời điểm phân chia di sản. Nếu từ chối nhận di sản sau thời điểm phân chia di sản thì sẽ không được quyền từ chối nữa và mặc nhiên là đồng ý nhận di sản.
Trên đây là nội dung tư vấn của Asklaw về “Từ chối nhận di sản thừa kế theo pháp luật 2020“. Mọi thắc mắc vui lòng liên hệ Công ty Luật TNHH Asklaw, địa chỉ: Số 64a ngõ Trại Cá, phường Trương Định, quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội; Số điện thoại 0962.976.053.
Trân trọng!