Xin chào Quý bạn đọc, cảm ơn bạn đã quan tâm đến website của Asklaw.com.vn
Hiện nay vấn đề cho vay nặng lãi rất phổ biến nhiều người chưa có hiểu biết về các quy định của pháp luật cho vay tiền lấy lãi quá mức quy định của nhà nước.Vậy lãi suất cho vay được quy định như thế nào và hình phạt áp dụng khi cho vay nặng lãi là gì?.Sau đây công ty luật TNHH Asklaw xin thông tin đến bạn về vấn đề “Xử phạt cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự”:
I.Cơ sở pháp lý
- Nghị Quyết số 01/2021/NQ-HĐTP
- Bộ luật hình sự 2015
- Bộ luật dân sự
II.Nội Dung
1.Tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự được quy định tại Điều 201 BLHS 2015
“1. Người nào trong giao dịch dân sự mà cho vay với lãi suất gấp 05 lần trở lên của mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật dân sự, thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.
2. Phạm tội mà thu lợi bất chính 100.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”
- Tội cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự là hành vi trong giao dịch dân sự mà cho vay với lãi suất gấp 05 lần trở lên mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật dân sự nhằm thu lời bất chính
2.Dấu hiệu pháp lý
*Khách thể tội phạm: Tội cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự xâm phạm trật tự quản lý kinh tế mà cụ thể là trật tự trong lĩnh vực kinh doanh tiền tệ.
*Mặt khách quan của tội phạm: Tội cho vay nặng lại trong giao dịch dân sự thể hiện ở hành vi cho người khác vay với thỏa thuận lãi suất cao gấp 05 lần mức lãi suất cao nhất được Bộ luật dân sự quy định. Hiện nay, theo quy định của Bộ luật dân sự thì lãi suất hợp đồng vay được xác định như sau:
“1.Lãi suất vay do các bên thỏa thuận. Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 20% năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp luật khác có liên quan quy định khác. Căn cứ tình hình thực tế và theo đề xuất của Chính phủ, Ủy ban thường cụ Quốc hội quyết định điều chỉnh mức lãi suất nói trên và báo cáo Quốc hội tại ký họp gần nhất. Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định tại khoản này thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực.
2.Trường hợp các bên thỏa thuận về việc trả lãi, nhưng không xác định rõ lãi suất và có tranh chấp về lãi suất thì lãi suất được xác định bằng 50% mức lãi suất giới hạn quy định tại khoản 1 Điều này tại thời điểm trả nợ”.
Hành vi nêu trên chỉ cấu thành tội phạm nếu người phạm tội thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng đến dưới 100.00.000 đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.
*Chủ thể của tội phạm: Chủ thể của tội cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự là người đủ từ 16 tuổi và có năng lực trách nhiệm hình sự. Nếu lợi dụng chức vụ, quyện hạn trong quản lý công quỹ và dùng công quỹ cho vay nặng lãi mang tính chất bóc lột thì vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội này với tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự.
*Mặt khách quan của tội phạm: Tội cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự được thực hiện với lỗi cố ý. Động cơ phạm tội là vụ lợi.
3.Về hình phạt
Điều 201 quy định 2 khung hình phạt
-Người phạm tội theo quy định tại khoản 1 thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc cải tạo không giam giữ đến 3 năm
– Người phạm tội theo quy định tại khoản 2 thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm áp dụng đối với người phạm tội trong trường hợp thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng trở lên.
-Hình phạt bổ sung: ngoài hình phạt chính, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 đến 05 năm.
Ngoài ra, tại Điều 7 Nghị Quyết số 01/2021/NQ-HĐTP hướng dẫn:
Trường hợp người thực hiện nhiều lần hành vi cho vay nặng lãi mà số tiền thu lợi bất chính từ 30 triệu đồng trở lên, chưa bị truy cứu trách nhiệm hình sự và chưa truy cứu trách nhiệm hình sự, ngoài việc áp dụng khung hình phạt tương ứng với tổng số tiền thu lợi bất chính, còn bị áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự “phạm tội 2 lần trở lên” tại điểm g khoản 1 Điều 52 Bộ Luật hình sự. Hoặc thu lợi bất chính dưới 30 triệu đồng “nhưng tổng số tiền thu lợi bất chính từ 30 triệu đồng trở lên” thì không áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự “phạm tội 2 lần trở lên” tại điểm g khoản 1 Điều 52 Bộ Luật hình sự.
Ngoài ra, cho vay nặng lãi thực hiện nhiều hành vi khác nhau liên quan đến việc đòi nợ như: dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực, uy hiếp tinh thần, gây thương tích, gây tổn hại sức khỏe hoặc có hành vi khác để lấy tài sản,… thì tùy từng trường hợp họ còn bị xử lý hình sự về tội phạm tương ứng, nếu đủ yếu tố cấu thành tội phạm. Người cho vay nặng lãi nhằm thu lợi bất chính từ 30 triệu đồng trở lên, nhưng vì nguyên nhân ngoài ý muốn mà người cho vay chưa thu lợi bất chính hoặc đã thu lợi bất chính dưới 30 triệu đồng, thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo khung hình phạt tương ứng với tổng số tiền thu lợi bất chính mà họ nhằm đạt được.